8. Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Risicomanagement

In 2014 is door het bestuur van Noaberkracht het beleidskader risicomanagement vastgesteld. In het beleidskader zijn de volgende doelstellingen voor risicomanagement opgenomen:

• Kaderstelling raad en formuleren van beleidsuitgangspunten
• Inzicht krijgen in de risico’s die de gemeente loopt
• Beoordelen en optimaliseren van het weerstandsvermogen
• Vergroten van het risicobewustzijn van de organisatie (medewerkers)
• Voldoen aan wet en regelgeving

 

De paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing geeft een indicatie in welke mate het vermogen van Noaberkracht toereikend is om financiële tegenvallers op te vangen zonder dat het beleid moet worden aangepast. Door de financiële risico’s te beheersen en het weerstandsvermogen hierop af te stemmen, dient te worden voorkomen dat elke nieuwe financiële tegenvaller dwingt tot bezuinigen.

 

Weerstandsvermogen

Het weerstandsvermogen kunnen we bepalen door onderstaande stappen te doorlopen:

• Een inventarisatie van de risico’s (risicoprofiel)
• Benodigde weerstandscapaciteit
• Beschikbare weerstandscapaciteit
• Relatie benodigde en beschikbare weerstandscapaciteit

Risicomanagement is een hulpmiddel om risico’s in kaart te brengen en het maken van risicoanalyses. Door inzicht in de risico's wordt de organisatie in staat gesteld om op verantwoorde wijze besluiten te nemen, zodat de risico’s nu en de risico’s gerelateerd aan toekomstige investeringen in verhouding staan tot de vermogenspositie van de organisatie. Om inzicht in de risico’s van Noaberkracht te kunnen verkrijgen is er een risico-inventarisatie uitgevoerd. Hieronder wordt verslag gedaan van de resultaten van de risico-inventarisatie. Door aan deze geïnventariseerde risico’s financiële gevolgen toe te rekenen (voor zover dit mogelijk is) kan het weerstandsvermogen worden berekend.

Om de risico’s van Noaberkracht in kaart te brengen is in een risicoprofiel opgesteld. Uit de inventarisatie zijn vanuit de stafdiensten in totaal 23 risico's in beeld gebracht. In het onderstaande overzicht wordt echter alleen het aantal risico's gepresenteerd met de hoogste bijdrage aan de berekening van de benodigde weerstandscapaciteit met een maximum van 5.

RISICOPROFIEL
Risiconummer	Risico	Gevolgen	Kans	Financieel gevolg	Invloed
R384	Autorisaties in Systemen: Onvoldoende inzicht in autorisatie (bedragen)	Financiële onrechtmatigheid en imagoschade	30%	max. €250.000	22,93%
R237	Binnendringing in het netwerk van buitenaf (hackers, virussen)	Privacy gevoelige informatie komt op straat; systeem uit de lucht; illegale mutaties in het systeem, Imago - als informatie op straat ligt geeft dit imagoschade en mogelijk claims	30%	max. €100.000	9,08%
R122	Geen of te weinig inzicht hebben in lopende en aflopende contracten	Ongewenste verlenging van het contract of het betalen van boetes of het mislopen van opbrengsten	30%	max. €75.000	6,81%
R314	Onvoldoende inzicht in diverse aanbestedingen binnen één partij waardoor interne aanbestedingsrichtlijnen niet worden nageleefd	Financiële onrechtmatigheid, met mogelijk geen goedgekeurde accountantsverklaring, Imago - opdrachten verstrekt op basis van verkeerde gunningcriteria	30%	max. €100.000	6,14%
R313	Onvoldoende inzicht in diverse aanbestedingen binnen één partij waardoor Europese aanbestedingsrichtlijnen  niet worden nageleefd	Financiële onrechtmatigheid, met mogelijk geen goedgekeurde accountantsverklaring, Imago - opdrachten verstrekt op basis van verkeerde gunningcriteria	30%	max. €100.000	6,05%

Benodigde weerstandscapaciteit

Op basis van de ingevoerde risico’s is een risicosimulatie uitgevoerd. Hieruit volgt dat 90% zeker is dat alle risico’s (in totaal €1.505.000) kunnen worden afgedekt met een bedrag van  €382.000 (benodigde weerstandscapaciteit). Dit is ongeveer €55.000 hoger dan de eerdere berekeningen. Niet zozeer de omvang van de bestaande risico's, maar vooral het aantal risico's is fors toegenomen. 

 

Beschikbare weerstandscapaciteit

De beschikbare weerstandscapaciteit bestaat uit het geheel aan middelen dat Noaberkracht daadwerkelijk beschikbaar heeft om de risico’s in financiële zin af te dekken.     

 

Weerstandscapaciteit	Capaciteit
Algemene reserve	€ 382.000

 

Relatie benodigde en beschikbare weerstandscapaciteit

Om te bepalen of het weerstandsvermogen toereikend is, dient de relatie te worden gelegd tussen de financieel gekwantificeerde risico’s en de daarbij gewenste weerstandscapaciteit en de beschikbare weerstandscapaciteit. De relatie tussen beide componenten wordt in onderstaande figuur weergegeven.

 

Risico’s Bedrijfsproces Financieel Imago / politiek Informatie / strategie Juridisch / aansprakelijkheid Letsel / veiligheid Materieel Milieu Personeel / Arbo Product

Weerstandscapaciteit Algemene reserve

 

De benodigde weerstandscapaciteit die uit de risicosimulatie voortvloeit kan worden afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. De uitkomst van die berekening vormt het weerstandsvermogen.

 

Ratio weerstandsvermogen =	Beschikbare weerstandscapaciteit	=	€     382.000	= 1,0
	Benodigde weerstandcapaciteit		€     382.000

 

De (weerstands)normtabel is ontwikkeld in samenwerking met de Universiteit Twente. Het biedt een waardering van het berekende ratio.

WEERSTANDSNORM
Waarderingscijfer	Ratio	Betekenis
A	>2.0	uitstekend
B	1.4-2.0	ruim voldoende
C	1.0-1.4	voldoende
D	0.8-1.0	matig
E	0.6-0.8	onvoldoende
F	<0.6	ruim onvoldoende

De ratio van de organisatie viel in eerste instantie in klasse D. Dit duidt op een matig weerstandsvermogen. Het streven van Noaberkracht is klasse C (voldoende). Om deze reden wordt voorgesteld om de algemene reserve aan te vullen met een bedrag van €55.000 tot het benodigde bedrag van €382.000. Dekking vindt plaats uit de reserve bedrijfsvoering. Dit voorstel is al verwerkt in bovenstaande tabellen waardoor de ratio voor het weerstandsvermogen uitkomt op 1,0 (klasse C: voldoende).

Voor een goed oordeel over de financiële positie kunnen aanvullende kengetallen worden gebruikt. Deze kengetallen bieden ondersteuning bij de kader stellende en controlerende rol van het bestuur. Eén afzonderlijk kengetal zegt niet alles en moet altijd in relatie worden gezien met andere kengetallen. We onderscheiden 2 kengetallen die op Noaberkracht van toepassing zijn :

• netto schuldquote
• solvabiliteitsratio

KENGETALLEN
Kengetal	Uitkomst 2021 (%)	Uitkomst 2022 (%)	Uitkomst 2023 (%)	Uitkomst 2024 (%)
Netto schuldquote	187%	114%	25%	-35%
Solvabiliteit	38,89%	35,24%	38,06%	40,32%

Berekening Netto schuldquote

A. Vaste schulden

B. Netto vlottende schuld

C. Overlopende passiva

D. Financiële vaste activa

E. Uitzettingen <  1 jaar

F. Liquide middelen

G. Overlopende activa

H. Totale baten

Netto schuldquote = (A+B+C-D-E-F-G)/H x 100%

 

Berekening Solvabiliteit

Eigen vermogen / Balanstotaal x 100%